Szanowne Czytelniczki, Szanowni Czytelnicy, Szanowne Osoby Czytelnicze,
oddajemy w Państwa ręce trzeci w tym roku numer kwartalnika „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe”. Wydanie zostało opracowane i zredagowane jako publikacja przekrojowa o szerokiej i wyraźnie zróżnicowanej tematyce. Mamy nadzieję, że różnorodność zaprezentowanych zagadnień teoretycznych i praktycznych znajdzie Państwa uznanie i okaże się przydatna w codziennej aktywności zawodowej.
W bieżącym numerze znajdziecie Państwo opracowania dotyczące między innymi materialnoprawnych aspektów prawa spółek, prawa cywilnego, prawa pracy, ale także postępowania cywilnego, postępowania w sprawach o wykroczenia czy prawa Unii Europejskiej. Podkreślić trzeba, że zawarta w prezentowanych artykułach gruntowna analiza dotychczasowego dorobku orzeczniczego oraz doktrynalnego podsumowuje i systematyzuje poglądy oraz jest kanwą ważkich spostrzeżeń czynionych przez autorów. Mamy nadzieję, że wszystkie z publikowanych opracowań będą cenną pomocą praktyczną, jak również skłonią Państwa do refleksji nad kierunkami rozwoju i zmian ustawodawstwa.
Aktualny numer zawiera osiem artykułów naukowych, glosę, przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego (za okres czerwiec–sierpień 2025 r.), a także sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowej od niemal 15 lat odbywającej się cyklicznie na Uniwersytecie Łódzkim – XIV Forum Prawa Spółek – „Uchwały w spółkach handlowych”, która odbyła się w Łodzi 16 maja br. Warto podkreślić, że jest to wydarzenie ściśle związane z samorządem radcowskim i objęte od początku istnienia patronatem organizacyjnym Okręgowej Izby Radców Prawnych w Łodzi.
Tekst otwierający aktualny numer „Zeszytów Naukowych”, autorstwa Grzegorza Kamieńskiego („Odpowiedzialność członka zarządu spółki partnerskiej niebędącego partnerem za zobowiązania spółki na podstawie art. 299 § 1 w związku z art. 97 § 2 k.s.h.”), koncentruje się na istotnym z praktycznego i teoretycznego punktu widzenia problemie zakresu odpowiedzialności za zobowiązania spółki partnerskiej członka jej zarządu. Problem ten szczególnie jaskrowo ujawnia się w odniesieniu do członków zarządu niebędących jednocześnie partnerami. Pomimo wielu lat obowiązywania uregulowań odnoszących się do zarządu spółki partnerskiej w doktrynie, jak i orzecznictwie daje się zaobserwować istotne rozbieżności poglądów i brak jednolitego stanowiska w analizowanym zakresie. W kolejnym artykule, autorstwa Tomasza Ślusarka („Czy umowa deweloperska jest umową nazwaną w świetle nowej ustawy deweloperskiej?”), analizie zostają poddane następstwa wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Jak autor podkreśla już na wstępie, nowa regulacja ustawy deweloperskiej nie jest wolna od rozwiązań mogących budzić zastrzeżenia, a w konsekwencji negatywnie oddziaływać na jej stosowanie oraz pewność i bezpieczeństwo obrotu.
Trzeci z artykułów, autorstwa Filipa Wyszyńskiego, zatytułowany „Wpływ transformacji cyfrowej na definicję przedsiębiorstwa – uwagi na temat zorganizowanego zespołu składników (art. 551 k.c.)”, zawierarozważania dotyczące kwestii wpływu transformacji cyfrowej na przedmiotowe rozumienie pojęcia przedsiębiorstwa, odnosząc się w tym zakresie do klienteli i renomy wypracowanej przez przedsiębiorcę. Kolejne opracowanie zostało poświęcone problematyce prawa pracy. Jolanta Drobot („Osobiste świadczenie pracy w dobie sztucznej inteligencji”)dokonuje analizy zgodności wykorzystywania przez pracowników systemów sztucznej inteligencji w kontekście konstytutywnej cechy stosunku pracy, jaką jest obowiązek pracownika osobistego świadczenia pracy. Autorka postuluje de lege ferenda wprowadzenie do regulacji prawa pracy podstawowych zasad dotyczących wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji w procesie pracy.
W analizie autorstwa Łukasza Zamojskiego („Postępowanie apelacyjne w sprawach rejestrowych – zagadnienia wybrane”) została podjęta problematyka postępowania apelacyjnego w sprawach rejestrowych, a w szczególności odmienne rozwiązania prawne co do sporządzania uzasadnienia postanowień przez sąd rejestrowy, wymogi szczególne co do sposobu złożenia apelacji za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w niektórych przypadkach oraz nietypowy zakres kognicji sądu odwoławczego w sprawach apelacyjnych. Szósty artykuł to opracowanie Anny Głogowskiej-Balcerzak („Zmiany w dyrektywie 36/2011/UE – zwalczanie handlu ludźmi w Unii Europejskiej”) poruszające dotychczas nieomawianą na naszych łamach problematykę prac legislacyjnych zmierzających do przeciwdziałania zorganizowanej przestępczości, w tym szczególnie handlu ludźmi. Autorka przybliża rozwój regulacji normatywnej, ze szczególnym uwzględnieniem ostatnich zmian, jakie dokonały się w omawianym zakresie w prawie Unii Europejskiej.
W kolejnym opracowaniu Jan Kluza („O potrzebie wyeliminowania wyroku zaocznego z Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia”)koncentruje się na przybliżeniu i analizie argumentów przemawiających za potrzebą eliminacji, podobnie jak miało to miejsce na gruncie Kodeksu postępowania karnego, wyroku zaocznego z Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Ostatnim z artykułów naukowych są rozważania autorstwa Sławomira Czarnowa („Między zasadą demokratycznego państwa prawnego a prawem łaski – próba refleksji”). Publikacja dotyczy problemów związanych ze stosowaniem prawa łaski, zwłaszcza w formie abolicji indywidualnej w Polsce.
W dziale poświęconym glosom zamieszczamy tekst Weroniki Szafrańskiej. Jest to glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 18 kwietnia 2024 r. (I SA/Op 270/24) dotyczącego waloryzacji opłaty przekształceniowej decyzją administracyjną. Bieżący numer „Zeszytów Naukowych” zamykają wspomniane już sprawozdanie z XIV Forum Prawa Spółek, autorstwa Jakuba Janety, oraz przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego, który przygotował Kacper Milkowski.
Życzymy owocnej lektury!
W imieniu redakcji
Jakub Janeta
Karolina Rokicka-Murszewska
